Bosanskohercegovački meteorolog Nedim Sladić danas je upozorio na izuzetno rijetku i zabrinjavajuću pojavu u atmosferi iznad Evrope – visina tzv. nulte izoterme, odnosno sloja gdje je temperatura zraka tačno 0°C, popela se na čak 5000 metara nadmorske visine.
To znači da će se i Mont Blanc, najviši vrh Evrope s visinom od 4.810 metara, danas nalaziti unutar zone s pozitivnim temperaturama. Riječ je o fenomenu koji jasno ilustruje ekstremnu toplinu koja se širi Evropom usljed prodora vrele zračne mase sa sjevera Afrike.
“Ovo najbolje pokazuje koliko je zračna masa koja prodire sa sjevera Afrike zapravo snažna, a dijelom potpomognuta i osnažena toplijim morima i izraženim Sunčevim zračenjem, u kojem interakcija kopno-more-atmosfera imaju lančanu reakciju”, napisao je Sladić na društvenim mrežama.
Zračni sloj od Sahare do Alpa
Riječ je o tzv. afričkom toplotnom valu, koji trenutno zahvata velike dijelove jugozapadne, centralne i jugoistočne Evrope, uključujući i Balkan. Modeli su toliko iznenađeni visinom nulte izoterme da su, prema Sladićevim riječima, prilagodili skale samo do 3.500 metara, što znači da je stvarno stanje izvan predviđenih granica i djeluje gotovo apokaliptično.
Ekstremi u porastu
Ovakve vrijednosti visine izoterme ranije su bile izuzetno rijetke, no klimatolozi posljednjih godina sve češće bilježe slične ekstreme. Topla zračna masa s juga, potpomognuta sve zagrijanijim Sredozemnim morem, stvara uslove za stabilne, dugotrajne toplotne talase, koji više nisu rezervisani samo za nizinske ili južne krajeve Evrope.
Podizanje nulte izoterme na više od 5.000 metara znači da ni najviši europski glečeri ne mogu računati na zaleđivanje. Dugoročno, to ugrožava stabilnost ledenih masa, ubrzava njihovo topljenje i povećava rizik od odrona, lavina i gubitka prirodnih izvora pitke vode.
Također, ovako ekstremne temperature u višim slojevima atmosfere doprinose toplinskom stresu na tlu, šire rizik od požara, smanjuju kvalitet zraka i ugrožavaju zdravlje ljudi, posebno starijih osoba i djece.
Vrijeme u Bosni i Hercegovini
U BiH se danas očekuju temperature od 37 do 40°C, s naglaskom na nizine sjeverne i centralne Bosne. Iz Federalnog hidrometeorološkog zavoda već je upaljeno narandžasto upozorenje zbog izuzetno visokih dnevnih temperatura koje mogu izazvati poremećaje u svakodnevnim aktivnostima.
Preporuka građanima:
Izbjegavajte boravak na suncu između 11 i 17 sati, unosite dovoljno tečnosti, nosite laganu odjeću svijetlih boja, a posebnu pažnju posvetite starijim osobama, djeci i hroničnim bolesnicima.
Pratite nas i na Twitteru, Facebooku i Instagramu.
