Elektroprivreda BiH je u 2024. godini poslovala s gubitkom od 57,9 miliona KM, iako je imala 10.781 kupca više nego prethodne godine. Ukupni troškovi premašili su planirane za čak 69%, što je dovelo do značajnog finansijskog minusa.
Otkriveno je to u najnovijem izvještaju Ureda za reviziju institucija FBiH, koji velikim dijelom objašnjava i zašto su nedavno povećane cijene električne energije domaćinstvima odnosno građanima.
U 2024. proizvedeno je 5,3 miliona MWh, što je 10,2% manje od plana. Posebno su podbacile termoelektrane i hidroelektrane. Distributivni gubici su porasli za 12,68%, najviše u kategoriji domaćinstava.
Kako navode revizori, zbog nedovoljne isporuke uglja od zavisnih društava, većih troškova nabavke električne energije, nepovoljne hidrologije, nastala su značajna odstupanja ostvarenog od planiranog, na šta su revizori ukazali i u pismu menadžmentu EPBiH od 18. 11. 2024. godine.
Međutim, konstatovali su revizori, Uprava EPBiH nije usaglasila niti izvršila potrebne izmjene Plana radi njegovog prilagođavanja kretanjima na komercijalnom tržištu u skladu sa Zakonom o javnim preduzećima u FBiH i Statutom Društva.
Zašto su poskupili računi za struju?
Na prijedlog EPBiH, FERK je odobrio povećanje cijene električne energije u junu 2024. godine. Od avgusta su, ističe se u revizorskom izvještaju, računi domaćinstava u prosjeku veći za 10,04%, a za ostalu potrošnju za 7,29%.
Direktor Elektroprivrede BiH Sanel Buljubašić u nekoliko navrata je davao izjave da je moralo doći do poskupljenja odnosno usklađivanja cijena struje. Pojašnjavao je da se radi o usklađivanju proizvodne cijene sa prodajnom cijenom.
Navodio je da je dva i po do 3 puta skuplja proizvodnja električne energije iz termopotencijala.
Dubiozu EPBiH donekle objašavanjaju i potraživanja od 148.810.686 KM, od kojih su najznačajnija potraživanja za isporučenu električnu energiju u iznosu od 132.199.216 KM.
Najveći dužnici prema EPBiH su: “Arcelor Mittal” d.o.o. Zenica (15.248.162 KM), “Toplana Zenica” d.o.o. Zenica (1.584.471 KM) i “Heidelberg Materials Cement BiH” d.d. Kakanj (1.573.117 KM).
Od ostalih kupaca električne energije najznačajnija potraživanja se odnose na: “GEN – I” d.o.o. Sarajevo (18.521.689 KM) i “AXPO BH” d.o.o. Mostar (2.642.488 KM).
Revizori su upozorili da nabavke od firmi poput Lager d.o.o. nisu bile u skladu s mjesečnim potrebama. EPBiH je kupovala dodatne količine uglja iako su ugovori već bili potpisani. Prema dostavljenim podacima utvrđeno je da je isporučeno ukupno 4.197.426 tona uglja, od čega je utvrđeno da je od RMU “Banovići” i “Lager” d.o.o. Posušje isporučeno više od prvobitno ugovorenih godišnjih ugovora za ukupno 103.467 tona.
“Ne možemo potvrditi da je nabavka dodatnih količina uglja, iz septembra i novembra 2024. godine, bila u skladu sa definisanim mjesečnim potrebama i prethodno ugovorenim količinama. I to s obzirom na to da su početkom 2024. godine zaključeni ugovori na osnovu utvrđenih količina po Elektroenergetskom bilansu za 2024. godinu, a novi ugovori su potpisani u novembru 2024. godine za dodatnih 450.000 tona i u septembru 2024. za 10.000 tona”, nalazi su revizora.
U izvještaju se navodi i da je samo za otpremnine u 2024. potrošeno 23,5 miliona KM, dok su jubilarne nagrade i druge obaveze iznosile dodatnih 19 miliona KM. Prema obračunu, na otpremnine se odnosi 23.554.943 KM, jubilarne nagrade 6.758.903 KM i smrt penzionera 12.567.138 KM”, ističe se u izvještaju.
Pratite nas i na Twitteru, Facebooku i Instagramu.
